Η ανοιχτή πληγή της Τουρκίας

Tου Σταυρου Λυγερου από τη σημερινή "Κ"

Τον τελευταίο καιρό, οι επιθέσεις του ΡΚΚ εναντίον τουρκικών στρατιωτικών μονάδων διαδέχονται η μία την άλλη. Οι Κούρδοι αντάρτες χρησιμοποιούν νέες μεθόδους και επεκτείνουν τη δράση τους και σε σημεία της Τουρκίας, που απέχουν πολύ από τις κουρδικές περιοχές. Οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις αδυνατούν να συντρίψουν το αντάρτικο. Οι οργισμένες απειλές του Ερντογάν έχουν με παραλλαγές ακουστεί πάρα πολλές φορές στο παρελθόν, από άλλα επίσημα χείλη, χωρίς πρακτικό αποτέλεσμα. Οι αντάρτες απέδειξαν ότι μπορούν να επιβιώνουν και να προκαλούν σημαντικές απώλειες. Προκαλώντας με τη δράση του τη βίαιη κατασταλτική αντίδραση των τουρκικών κρατικών και παρακρατικών μηχανισμών, το ΡΚΚ λειτούργησε ως καταλύτης για τη δυναμική ανάδυση του κουρδικού εθνικισμού. Πρόκειται για διαδικασία χωρίς επιστροφή. Απ’ αυτήν την άποψη, το PKK έχει επιτελέσει το σημαντικότερο σκέλος της ιστορικής αποστολής του. Μέσα από τον πολυετή ένοπλο
αγώνα του σφυρηλατήθηκε οριστικά και αμετάκλητα η ξεχωριστή εθνική συνείδηση των Κούρδων.
Το μετακεμαλικό καθεστώς αντιμετώπισε το Κουρδικό με την αταβιστική ροπή του στην επιδίωξη στρατιωτικής λύσης. Θεωρούσε την αναζήτηση πολιτικής λύσης παραδοχή ήττας με ανεξέλεγκτες συνέπειες για την ίδια την ακεραιότητα του κράτους. Εχοντας δεδομένη την αποτυχία των κεμαλιστών και διευκολυνόμενος από τη νεοοθωμανική ιδεολογία του, ο Ερντογάν κινήθηκε και πολιτικά.
Το αποκορύφωμα των ανοιγμάτων του ήταν η Δημοκρατική Πρωτοβουλία για την επίλυση του Κουρδικού εντός του τουρκικού κράτους (Αύγουστος 2009). Η Δημοκρατική Πρωτοβουλία υπονομεύθηκε από τα πρώτα βήματά της με την απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου να θέσει εκτός νόμου το επίσημο κουρδικό κόμμα.
Οι Αμερικανοί παρότρυναν τον Ερντογάν να τολμήσει. Για τα δικά τους γεωπολιτικά συμφέροντα στην περιοχή προωθούσαν μια διευθέτηση στο τρίγωνο Αγκυρα-Βαγδάτη-Αρμπίλ (Κούρδοι του βόρειου Ιράκ). Το ΡΚΚ, όμως, αρνείται να διαπραγματευθούν για λογαριασμό του οι Κούρδοι του Ιράκ. Θέλει τον Οτσαλάν παράγοντα στη διαδικασία επίτευξης πολιτικής λύσης. Παραμένει, άλλωστε, η κυρίαρχη πολιτική δύναμη στο πολυπληθέστερο κλαδί του κουρδικού έθνους και ως τέτοια είναι σημαντικός παράγοντας στη γεωπολιτική συνάρτηση. Οι πρόσφατες αιματηρές επιθέσεις ήταν η απάντηση του ΡΚΚ στην προσπάθεια να το αφήσουν εκτός παιχνιδιού. Η στάση, άλλωστε, της Ουάσιγκτον τελευταίως έχει σιωπηλά διαφοροποιηθεί, λόγω της στάσης του Ερντογάν όχι τόσο στο Παλαιστινιακό όσο στο Ιρανικό. Πολύ περισσότερο από τους Αμερικανούς, οι Ισραηλινοί –σύμφωνα με πληροφορίες– ενισχύουν παρασκηνιακά το ΡΚΚ για να δώσουν την δική τους απάντηση στην Αγκυρα. Η Δημοκρατική Πρωτοβουλία του Ερντογάν ουσιαστικά έχει τιναχθεί στον αέρα. Ακόμα και μετριοπαθείς Κούρδοι υποχρεώθηκαν από τις εξελίξεις να πολωθούν. Οσο το ΡΚΚ μένει όρθιο σ’ αυτόν τον πόλεμο, είναι ο νικητής στο πολιτικό πεδίο. Την ώρα που η Τουρκία αυτοπροβάλλεται ως περιφερειακή δύναμη με μεγάλες γεωπολιτικές φιλοδοξίες, παραμένει χώρα μ’ ένα καρκίνωμα, που δεν μπορεί να καταπολεμήσει.