Οι ιεροφάντες του Μνημονίου

Του Σταυρου Λυγερου
Τα πρόσωπα αλλάζουν, αλλά η πολιτική για την αντιμετώπιση της κρίσης παραμένει αταλάντευτη. Η εμμονή του Γιώργου Παπανδρέου δεν είναι απόδειξη ότι κινείται στον σωστό δρόμο. Ούτε πια επαρκεί το επιχείρημα - εκβιασμός «Μνημόνιο ή χρεοκοπία». Τα στοιχεία για την πορεία της οικονομίας εμφανίζουν άλλη εικόνα. Η κλιμάκωση της ύφεσης δείχνει...
να επιβεβαιώνει όσους εξ αρχής υποστήριζαν ότι η αναγόρευση του Μνημονίου σε ευαγγέλιο της κυβερνητικής πολιτικής οδηγεί σ’ αυτό που προσπαθεί να αποτρέψει, τη χρεοκοπία.
Για να σπάσει ο φαύλος κύκλος της ανατροφοδοτούμενης ύφεσης, πρέπει να εφαρμοσθεί παραλλήλως ένα εθνικό σχέδιο εξυγίανσης και ανάπτυξης. Οι γραμμικές περικοπές του Μνημονίου ήταν ο εύκολος δρόμος. Ο δύσκολος είναι στοχευμένες παρεμβάσεις στο επίπεδο και των εσόδων και των δαπανών. Η κλεπτοκρατία, η σπατάλη και ο ανορθολογισμός είναι ακόμα τόσο εκτεταμένα φαινόμενα, που από τη δραστική καταπολέμησή τους μπορούν να εξοικονομηθούν τεράστια ποσά.
Εχει φθάσει πια η ώρα να πληρώσουν όσοι τα προηγούμενα χρόνια έκαναν πάρτι σε βάρος της πολιτείας και της κοινωνίας. Η χώρα ζει σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης και ως εκ τούτου απαιτούνται νέα εργαλεία, τα οποία θα εξαντλούν τις μεγάλες και κατά κανόνα αναξιοποίητες δυνατότητες που διαθέτει η πολιτεία. Στο σημείο που έχουμε φθάσει, το ζητούμενο δεν είναι να πάνε μερικοί φυλακή. Ζητούμενο είναι τα κάθε είδους αρπακτικά να τεθούν τεκμηριωμένα αντιμέτωπα με το δίλημμα: ή να πληρώσουν ένα (ανάλογα με την περίπτωση) πολύ τσουχτερό πρόστιμο ή να μπουν φυλακή.
Η εξυγίανση μπορεί να συμβάλει αποφασιστικά, αλλά το παιχνίδι θα κριθεί στο επίπεδο της ανάπτυξης. Καλοί οι αναπτυξιακοί νόμοι και το ΕΣΠΑ, αλλά εδώ χρειάζονται τολμηρές πρωτοβουλίες για την αξιοποίηση των μεγάλων αναπτυξιακών δυνατότητων της χώρας, που σήμερα λιμνάζουν. Θα μπορούσαν να γίνουν πάρα πολλά χωρίς χρήματα, εάν υπήρχε πολιτική βούληση, επεξεργασμένο σχέδιο και ευελιξία για να επιλυθούν τα όποια οργανωτικά και θεσμικά προβλήματα. Δυστυχώς, η κυβέρνηση Παπανδρέου αποδεικνύεται απρόθυμη ή ανίκανη να κινηθεί προς μία τέτοια κατεύθυνση. Πορεύεται με αποκλειστικό μπούσουλα το Μνημόνιο. Επειδή, μάλιστα, δεν υφίσταται εναλλακτική λύση εντός του πολιτικού συστήματος (η Ν.Δ. θα πληρώνει για αρκετό χρόνο ακόμα τις αμαρτίες της κυβέρνησης Καραμανλή), προκύπτει ένα μπλοκάρισμα. Ολα δείχνουν ότι βρισκόμαστε προς το τέλος της πρώτης φάσης, που στην κοινωνία κυριαρχούσε ο φόβος για το χειρότερο και η ελπίδα ότι με τα μέτρα θα ξεπεραστεί η κρίση. Η επόμενη φάση θα σφραγισθεί από την απόγνωση και όταν θα έχει συγκεντρωθεί η κρίσιμη μάζα, η απόγνωση θα αρχίσει να μετατρέπεται σε οργή. Τότε, μια αφορμή, ένα τυχαίο γεγονός θα είναι ικανό να προκαλέσει κοινωνική ανάφλεξη.
Δημοσιεύεται στη σημερινή "Καθημερινή"