Οι προτάσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς, σε ότι αφορά το περιουσιακό

Ισορροπία δικαιωμάτων μεταξύ σημερινών χρηστών και αποστερειθέντων ιδιοκτητών», πρωτογενές δίκαιο της ΕΕ, δύο υποεπιτροπές, μία για κάθε κοινότητα, που θα εξετάζουν τα θέματα των περιουσιών, είναι μερικές από τις αξιώσεις της Τουρκοκυπριακής πλευράς, οι οποίες περιλαμβάνονται στις γραπτές θέσεις, που παραδοθήκαν τη Δευτέρα στην Ελληνοκυπριακή πλευρά.
    Τις προτάσεις αποκαλύπτει σήμερα σε εκτενές ρεπορτάζ του πολιτικού της συντάκτη Παναγιώτη Τσαγκάρη η εφημερίδα «Αλήθεια».
    Το έγγραφο της τουρκοκυπριακής πλευράς είναι 48 σελίδων και σύμφωνα με άριστα ενημερωμένες πηγές, σε αυτό σημειώνεται πως...
για την επίλυση του «Περιουσιακού» θα πρέπει να ληφθούν υπόψη Γενικές Αρχές όπως:
    * Θα πρέπει η όποια συμφωνία να διέπεται από «ισορροπία δικαιωμάτων και συμφερόντων μεταξύ των σημερινών χρηστών και των αποστερειθέντων ιδιοκτητών»
    * «Η διευθέτηση του περιουσιακού θα γίνει εντός των παραμέτρων του ΟΗΕ, όπου τίθεται η νομική βάση για τη διευθέτηση σε συνδυασμό με τον σεβασμό προς τα ατομικά δικαιώματα των αποστερειθέντων ιδιοκτητών και των σημερινών χρηστών, όπως και τις θεμελιώδεις αρχές της διζωνικότητας».
    * «Οι αξιώσεις περιουσίας θα γίνονται δια μέσου ανεξάρτητης "Επιτροπής Περιουσιών" και δύο "Υποεπιτροπών". Όλες οι πράξεις που σχετίζονται με τις επηρεαζόμενες περιουσίες θα γίνονται δια μέσου αυτών. Δεν θα υπάρχουν οποιεσδήποτε συνεννοήσεις ή πράξεις μεταξύ ατόμων».
    * «Ο Ομοσπονδιακός συνεταιρισμός θα ενημερώσει το ΕΔΑΔ και τα σχετικά όργανα του Συμβουλίου της Ευρώπης ότι ο ομοσπονδιακός συνεταιρισμός της Κύπρου θα πρέπει να είναι ο μοναδικός υπεύθυνος για τις όποιες θεραπείες στο περιουσιακό και να ζητήσει τη διαγραφή των όποιων υποθέσεων βρίσκονται ενώπιον του, έτσι ώστε να επιτραπεί στο εσωτερικό ένδικο μέσο, το οποίο θα συμφωνηθεί, να επιλύσει τις διαφορές».
    * «Η νομική υπόσταση του περιουσιακού καθεστώτος εντός του Συμβουλίου της Ευρώπης και εντός του νομικού πλαισίου της ΕΕ θα πρέπει να διασφαλιστεί με επιπρόσθετες νομικές διευθετήσεις. Η συμφωνία για συνολική λύση θα πρέπει να έχει το καθεστώς του πρωτογενούς δικαίου της ΕΕ».
    * «Αποστερειθέντες ιδιοκτήτες και σημερινοί χρήστες θα πρέπει να έχουν διάφορες επιλογές αναφορικά με τις αξιώσεις τους ως προς τις επηρεαζόμενες περιουσίες, στις οποίες θα πρέπει να περιλαμβάνονται η αποκατάσταση, ανταλλαγή, αποζημίωση και εναλλακτική περιουσία».
    Ακόμη, η τουρκοκυπριακή πλευρά σημειώνει στο έγγραφο της πως:
    - Θα πρέπει να υπάρχει μια Επιτροπή Περιουσιών και δύο Υποεπιτροπές
    - Η Επιτροπή και οι δύο Υποεπιτροπές θα είναι ανεξάρτητες
    - Θα αποτελούνται από ίσο αριθμό Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων
    - Τα μέλη των δύο Υποεπιτροπών θα διορίζονται από την Ομοσπονδιακή Εκτελεστική Εξουσία, μεταξύ των υποψηφίων που θα υποβάλλονται από τη συνιστώσα πολιτεία («Constituent State»)
    - Τα μέλη της Επιτροπής Περιουσιών θα διορίζονται κατευθείαν από την Ομοσπονδιακή Εκτελεστική Εξουσία.
    Κάθε Υποεπιτροπή, σύμφωνα με τις προτάσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς, θα πρέπει «να έχει την εξουσία να εξετάζει απαιτήσεις και αιτήσεις που αφορούν περιουσίες οι οποίες βρίσκονται στην περιοχή της πολιτείας τους». Ακόμη, σημειώνεται πως «η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση και οι κυβερνήσεις των πολιτειών («Constituent States») είναι υπόχρεες να δίδουν κάθε έγγραφο και πληροφορία, που ζητείται από την Επιτροπή Περιουσιών και τις δύο Υποεπιτροπές», και προστίθεται πως «στην Υποεπιτροπή, η οποία θα είναι υπεύθυνη για τις περιουσίες που βρίσκονται στην Τουρκοκυπριακή ομόσπονδη πολιτεία, θα προεδρεύει Τουρκοκύπριος και στην Υποεπιτροπή, η οποία θα είναι υπεύθυνη για τις περιουσίες, που βρίσκονται στην ελληνοκυπριακή ομόσπονδη πολιτεία, θα προεδρεύει Ελληνοκύπριος».
    Αναφορικά με την «Επιτροπή Περιουσιών», η Τουρκοκυπριακή πλευρά εισηγείται όπως αυτή να έχει αρμοδιότητα να «εξετάζει ενστάσεις κατά των αποφάσεων των Υποεπιτροπών», ενώ προσθέτει πως «οι αιτήσεις, που θα αφορούν τις περιουσίες, που θα βρίσκονται σε περιοχές, που θα τύχουν εδαφικών αναπροσαρμογών, θα εξετάζονται από την Επιτροπή Περιουσιών».
    Η τουρκοκυπριακή πλευρά προτείνει ακόμη όπως «οι πρόεδροι των Υποεπιτροπών θα έχουν νικώσα ψήφο στην περίπτωση αδιεξόδου» όπως επίσης και «οι αποφάσεις στις Υποεπιτροπές θα λαμβάνονται με απλή πλειοψηφία». Στην περίπτωση αδιεξόδου, προτείνει πως «μπορεί να προστεθεί στην Επιτροπή Περιουσιών ένα ξένο μέλος» και προσθέτει πως «η Επιτροπή και οι Υποεπιτροπές θα λαμβάνουν αποφάσεις εντός των αρχών και κριτηρίων που θα αποφασιστούν στο θέμα του Περιουσιακού». Επανέρχεται στο θέμα του αδιεξόδου και σημειώνει πως «στην περίπτωση αδιεξόδου, θα εφαρμόζεται ο μηχανισμός επίλυσης αδιεξόδου, που θα εφαρμόζεται και στη Δικαστική Εξουσία».
    Παράλληλα, η τουρκοκυπριακή πλευρά σημειώνει πως «θα πρέπει να ιδρυθεί Δικαστήριο Περιουσιών το οποίο θα εξετάζει ενστάσεις εναντίον των αποφάσεων της Επιτροπής Περιουσιών». Επαναφέρει την αριθμητική ισότητα και υποστηρίζει πως «θα αποτελείται από ίσο αριθμό Τουρκοκύπριων και Ελληνοκύπριων Δικαστών» ενώ στην περίπτωση «αδιεξόδου, θα ενεργοποιείται ο μηχανισμός επίλυσης αδιεξόδου, που θα εφαρμόζεται και στη Δικαστική Εξουσία». Οι λειτουργίες και οι αρμοδιότητες του Δικαστηρίου Περιουσιών θα ρυθμίζονται από Ομοσπονδιακό Νόμο, σύμφωνα με τις τουρκοκυπριακές θέσεις και σημειώνει πως «οι αποφάσεις του Δικαστηρίου Περιουσιών θα είναι τελεσίδικες»
Ε.Τ.