Το 1821 δεν το έκαναν …ντιντήδες

«Οι Τούρκοι δεν έχουν ξεχάσει. Κάτι πάνκηδες Αρβανίτες, τα μαλλιά ξυρισμένα γύρω –γύρω και στην κορυφή μακριά για ν’ ανεμίζουν στη γιούργια με το γιαταγάνι, μαζί με μανιάτες κι άλλους τρελούς Ρωμιούς απ’ όλα τα μέρη του Έθνους ξεκινήσανε την διάλυση του οθωμανικού «πολυπολιτισμικού» παραδείσου».
Αυτά έγραφε ο Φαήλος πριν από ένα περίπου χρόνο, και τα θυμήθηκα τώρα τελευταία, με τον τζερτζελέ που γίνεται με αφορμή το ντοκιμαντέρ για το 1821 που προβάλλει ο Σκάϊ.
Πάνκηδες Αρβανίτες, αγράμματοι γύφτοι, νταβραντισμένοι τσομπάνηδες, και γενικά διάφοροι πειραγμένοι, που το μάτι τους γυάλιζε, ήταν αυτοί που πήραν τα όπλα, και είπαν να στείλουν τον Τούρκο σπίτι του.
Δεν ήταν ούτε οι ντιντήδες, ούτε οι...
λιμοκοντόροι της εποχής, αλλά ούτε και οι επιτήδειοι γραμματιζούμενοι, που ίσως κατά βάθος θα θέλαμε να ήταν.
Όχι, αυτοί ήρθαν μετά, και καπέλωσαν τον αγώνα που ξεκίνησαν κάποιοι αγροίκοι, απολίτιστοι,  και άξεστοι Έλληνες, με το Ε κεφαλαίο..
Δεν ήταν ούτε οι νοικοκύρηδες, ούτε οι βολεμένοι. Αυτοί συνήθως τα βρίσκουν με οποιοδήποτε καθεστώς, και κουρνιάζουν στη θαλπωρή του. Το είδαμε άλλωστε και πρόσφατα, στην επταετία. Άσχετα αν μετά μας προέκυψαν εννέα εκατομμύρια αντιστασιακοί και… σοσιαλιστές.
Αλλά το βλέπουμε και στη φλογισμένη Μέση Ανατολή, όπου καθημερινά γράφεται ιστορία εδώ και ένα σχεδόν μήνα. Ένας ξυπόλητος πλανόδιος μικροπωλητής άναψε τη σπίθα, και ακολούθησαν δεκάδες χιλιάδες απόκληροι και μη προνομιούχοι, κάτι φτωχαδάκια, που βγαίνοντας στους δρόμους και στις πλατείες τόλμησαν να κάνουν αυτό που οι κομψευόμενοι επαναστάτες του καναπέ δεν θα έκαναν ούτε στα πιο ανατρεπτικά τους όνειρα. Τα έβαλαν με το θηρίο. Και στη Τυνησία τουλάχιστον, νίκησαν. Προς το παρόν. Απομένει να δούμε την εξέλιξη της εξέγερσής τους, τώρα που θα αναλάβουν οι δικοί τους Μαυροκορδάτοι και Κωλέτηδες.
Οπότε προς τι ο σάλος;  Χαλάστηκαν, λέει, κάποιοι, επειδή η εκπομπή περιγράφει τους αγωνιστές του`21 σαν κατσαπλιάδες, ή σαν αγριάνθρωπους. Μα τέτοιοι ήταν. Ινδιάνοι. Απάχηδες. Δεν πήγαιναν τα καλά παιδιά να ζωστούν τα άρματα και να βγουν στο βουνό ως κλέφτες. Κυνηγημένοι και  ασυμβίβαστοι ήταν όλοι τους. Το ίδιο και οι «καθεστωτικοί» αρματολοί. Κάτι σαν τους σημερινούς συνοριοφύλακες, αλλά στο πιο ανοργάνωτο και στο πιο άγριο. Που μόλις έγινε το μπαμ, γίνανε ένα, μια γροθιά, και ποιος είδε το καριοφίλι και δεν φοβήθηκε.
Την Επανάσταση δεν την έκανε κάποιος πανίσχυρος στρατός με χρυσοποίκιλτες στολές, και αξιωματικούς του West Point με φτερά παγωνιού στο καπέλο. Άτακτες ομάδες ήταν, που έκαναν γιουρούσια, κλεφτοπόλεμο, και που  πυροβολούσαν άτσαλα, με το μπαρούτι τους μονίμως βρεγμένο, και με το τουφέκι στο ύψος της μέσης παρακαλώ. Και που και που έκλεβαν και καμιά κότα από κανένα κοτέτσι. Τι να κάνουμε; Πολεμιστάδες ήταν, έπρεπε να φάνε.
Κι όμως αυτοί οι αγριάνθρωποι συγκίνησαν την οικουμένη. Και μαζεύτηκε από τας Ευρώπας το κάθε καρυδιάς καρύδι για να πάρει μέρος στο πανηγύρι. Η χαρά του κάθε μικροαπατεώνα, που μυρίστηκε γρηγοράδα, του κάθε λιποτάκτη, που ήρθε να το παίξει στρατηγός, του κάθε «τρύπιου», που λιμπίστηκε τα λιπόσαρκα σμιλεμένα κορμιά των Σουλιωτών, και του κάθε αγνού ιδεολόγου φιλέλληνα, που πίστευε πως ερχόμενος στη Ρούμελη και στον Μοριά, θα συναντήσει και θα συναγελαστεί Περικλήδες και Σωκράτες.
Έτσι είχαν τα πράγματα, και το να ζωγραφίζουμε μια ψεύτική εικόνα διότι έτσι μας βολεύει, δεν είναι ό,τι πιο σωστό. Ας μη τη πατήσουμε σαν τους σοβιετικούς επί Στάλιν, που ωραιοποίησαν τον εργάτη, εξιδανίκευσαν τον αγρότη, φτιάχνοντάς τους αγάλματα και αφίσες που πιο πολύ Σουηδούς γυμναστές θυμίζανε, παρά τη πεινασμένη ξεδοντιάρα πλέμπα, που στελέχωσε τα πρώτα οδοφράγματα, και στη συνέχεια οργανώθηκε στα πρώτα σοβιέτ. Με τα ψέματα και τις φιοριτούρες δεν πας μπροστά. Έτσι απαξιώνεται η  πραγματικότητα, που όσο «αντιαισθητική» ή «άκομψη» και να είναι, δεν παύει να είναι η αλήθεια, να είναι η ζωή. Και η ζωή δεν λογοκρίνεται.
Για αυτό και δεν καταλαβαίνω τις αντιδράσεις. Δεν αντιλαμβάνομαι τον θόρυβο. Σιγά ρε αδέλφια. Τι έγινε δηλαδή; Αφού τέτοιοι ήμασταν τότε, και τέτοιοι είμαστε και σήμερα, που αν χρειαστεί να βγούμε στο κλαρί (στους δρόμους), αυτοί που πρώτοι θα πιάσουνε τις πέτρες θα είναι οι τρελαμένοι και οι ανάγωγοι. Οι υπόλοιποι θα τους βλέπουμε από τον καναπέ, με το κοντρόλ στο χέρι. (Εγώ μπορεί να γράψω και κανένα αρθράκι, αλλά μέχρι εκεί).
Οι ήρωες είναι πάντα αυτοί που δεν έχουν τι να χάσουν, και αυτοί που δεν το πολυψιρίζουν το ζήτημα. Παρακατιανοί και ολίγον τι σαλεμένοι. Αλλιώς δεν θάτανε ήρωες.
Η μόνη ένστασή μου είναι για τη χρονική συγκυρία που αποφάσισε ο σταθμός να προβάλλει αυτές τις «αλήθειες». Γιατί τώρα; Τι παίζει; Σε τούτο το ερώτημα σηκώνω τα χέρια. Δηλώνω άγνοια. Αν και έχω κάποιες υποψίες…
Strange Attractor