Σύγχρονη Τέχνη: δημιούργημα περιθωριακών ή ο καθρέφτης της μοντέρνας κοινωνίας;

Η τέχνη των τελευταίων ετών σε όλο τα φάσμα της-από εικαστικές δημιουργίες μέχρι performance ή τηλεοπτικές σειρές- χαρακτηρίζεται από ένα κύριο στοιχείο: το σοκαριστικό. Σκοπός πλέον κάθε καλλιτέχνη είναι να σοκάρει, διότι μόνον έτσι θα καταφέρει να προσελκύσει την προσοχή του κόσμου. Και τρεις είναι οι βασικοί τρόποι για να προκαλέσει κάποιος έντονες αντιδράσεις: η βία, η χυδαιότητα και το φτηνό αγοραίο «χιούμορ». Και μάλιστα στην πιο ωμή, τραχιά και σκληρή τους μορφή. Από «έργα τέχνης» με κομμένα ανθρώπινα μέλη ή ζωγράφους με «καινοτόμες» τεχνοτροπίες, μέχρι τηλεοπτικές σειρές με άλογη βία ή αδικαιολόγητη πορνογραφία. Και αυτή η καλλιτεχνική παραγωγή θα ήταν πράγματι έργο περιθωριακών αν δεν κατόρθωνε...
να προσελκύσει την προσοχή σημαντικού τμήματος του πληθυσμού.

Κι όμως σε επίπεδο τρόπου ζωής, η σύγχρονη τέχνη όντως αντικατοπτρίζει τον μοντέρνο άνθρωπο. Τον άνθρωπο που είναι εθισμένος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο εύκολο και στο ευκαιριακό, που αρέσκεται να κοιτά «από την κλειδαρότρυπα» κάθε μικροπρέπεια, κάθε βίαιη ορμή, κάθε σκάνδαλο. Κοινωνίες ατόμων αποξενωμένων από την φύση και τους προγόνους, που ζουν αλλοτριωμένοι από τους συνανθρώπους και που το μόνο που επιθυμούν όταν δεν εργάζονται είναι να παρακολουθούν ακίνητοι μπροστά από μια οθόνη τις ζωές των άλλων, πόσο μάλλον όταν αυτές παρουσιάζουν «ιδιαίτερα» χαρακτηριστικά.

Και θα ήταν ενδιαφέρουσα μια ιστορική παραδρομή, ώστε να γίνει εμφανής μέσα από την παρακμή της τέχνης, η παρακμή των εθνών. Στον Ελληνορωμαϊκό πολιτισμό όπως και στην Αναγέννηση ο Λόγος, η συμμετρία και η αρμονία χαρακτηρίζουν την μουσική, την ζωγραφική και την γραμματεία. Αντιστοίχως, αυτά τα χαρακτηριστικά μεταφράζονται σε μια κοινωνία με αυστηρό κώδικα τιμής, με ολοκληρωμένο αξιακό σύστημα, υψηλή αίσθηση καθήκοντος και περηφάνειας απέναντι σε συμπολίτες και προγόνους. Αργότερα, με την επίδραση του ρομαντισμού, έρχεται στο προσκήνιο το πάθος και το συναίσθημα, τα οποία οδηγούν στους αγώνες για την ελευθερία, στην αγάπη για την φύση, το μεταφυσικό και τον Θεό και στην έξαρση των μονομαχιών, με ανθρώπους που φτάνουν μέχρι τον θάνατο –και αγαπούν τον θάνατο- για την υπεράσπιση μιας ιδέας ή μιας αγαπημένης.

Το ερώτημα λοιπόν που προβάλλει είναι το εξής: ποια η σχέση ανάμεσα σε τέχνη και ζωή και πως θα μπορούσε μέσω της αλλαγής του τρόπου ζωής να αλλάξει και η ίδια ή τέχνη; Διότι μόνο όταν ο άνθρωπος επανεκτιμήσει τον φυσικό τρόπο ζωής και φέρει και πάλι στο προσκήνιο τις αξίες του μέτρου, της περηφάνειας, του πάθους και της τιμής ή εισαγάγει νέες αξίες, θα είναι δυνατή αντιστοίχως, η εμφάνιση μιας νέας τέχνης με στοιχεία προόδου και ζωτικότητας. Μόνον μια νέα κοσμοθεωρία, θα οδηγήσει σε έναν νέο πολιτισμό και εν τέλει σε νέες μορφές τέχνης. Η Εθνικιστική. 

πηγή