Νέος Πατριωτισμός για τον 21ο αιώνα

Toυ Πανου Παναγιωτοπουλου (από τη σημερινη "Κ")

Μια συζήτηση για την ιδεολογία δεν είναι μία επιδίωξη «ματαιόσπουδων». Ιδεολογία είναι η γενική αντίληψη με την οποία βιώνουμε και αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο γύρω μας. Αρα, σε μία περίοδο που τα πάντα αλλάζουν και ανατρέπονται, οι βασικοί ιδεολογικοί άξονες πρέπει να παρακολουθούν τη δυναμική των γεγονότων και της εποχής.
Οταν ο πρόεδρος της Ν.Δ. κ. Αντώνης Σαμαράς μιλάει για τον Κοινωνικό Φιλελευθερισμό ανταποκρίνεται, άμεσα και με θετικό τρόπο, στα προτάγματα αυτής της δύσκολης εποχής, χωρίς να αφίσταται από τις ιδεολογικές καταβολές και τα πολιτικά θεμέλια του ιδρυτού της Ν.Δ., Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Και αυτό γιατί (μεταξύ των άλλων):- Η ιδεολογική αντίληψη του Κων. Καραμανλή παρακολουθείτο πάντοτε από την ανάγκη να προσδιορίσει το είδος του φιλελευθερισμού από τον οποίο εμφορείται το κόμμα, που ίδρυσε. Και να αντιδιαστείλει το είδος αυτό από τις ακρότητες της νεοφιλελεύθερης δογματικής, τις οποίες με τόση συνέπεια και επιμονή έχει απορρίψει στη δημόσια διαδρομή του και ο σημερινός πρόεδρος Αντ. Σαμαράς. Ο Κοινωνικός Φιλελευθερισμός αποτελεί τη μετεξέλιξη του Ριζοσπαστικού Φιλελευθερισμού, όπως τον συνέλαβε ο ιδρυτής της Ν.Δ.
- Η Ν.Δ. είναι το κατ’ εξοχήν αστικό κόμμα στη χώρα μας, που πιστεύει στην Ανοιχτή Κοινωνία και στις διαχρονικές αξίες της, σε σχέση με τις πολιτικές, οικονομικές και κοινωνικές ελευθερίες και τα ατομικά δικαιώματα.
- Η Ν.Δ. έχει σταθερή πεποίθηση ότι ο πλούτος στις κοινωνίες δημιουργείται, κατά κύριο λόγο, από την ιδιωτική πρωτοβουλία και την επιχειρηματικότητα. Το κράτος, ως επιχειρηματίας, δημιουργεί αναποτελεσματικότητα, παραγωγικό τέλμα και διαφθορά.
- Αν ο ιδιωτικός τομέας δεν αφεθεί να δημιουργήσει πλούτο, τότε δεν μπορούν να εφαρμοστούν πολιτικές αναδιανομής υπέρ των αδυνάτων. Γιατί, είτε δεν θα υπάρχει τίποτα να διανείμεις, είτε το κράτος θα κάνει κοινωνική πολιτική με δανεικά, υπονομεύοντας το μέλλον της χώρας. (π.χ. αυτά έκανε το ΠΑΣΟΚ στη δεκαετία του ’80)

- Ελεύθερη αγορά δεν σημαίνει ασύδοτη αγορά. Η ιδεολογική ακρότητα της «αυτορρύθμισης των αγορών», που συγκαταλέγεται μεταξύ των γενεσιουργών αιτίων της πρόσφατης παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, απορρίπτεται από τη Ν.Δ. Οσο είναι απαραίτητη η ραγδαία συρρίκνωση και (γιατί όχι;) ο εκμηδενισμός του «κράτους - επιχειρηματία», άλλο τόσο είναι επιβεβλημένος ο κοινωνικός έλεγχος επί των αγορών.
- Η Ελλάδα, ούτε χρεοκόπησε, ούτε θα χρεοκοπήσει. Εκείνο που χρεοκόπησε είναι το μοντέλο του κράτους, όπως λειτούργησε μέχρι σήμερα. Με τον γιγαντισμό, τη γραφειοκρατία, τα πελατειακά σύνδρομα, τις «μικρές δικτατορίες» των συντεχνιών, τη φυγοπονία, τη διαφθορά, την αναποτελεσματικότητα, την έλλειψη αξιολόγησης, την αναξιοκρατία, το σκοτεινό σύστημα των προμηθειών. Μια συνολική πρόταση για αποτελεσματική κοινωνική πολιτική στον 21ο αιώνα δεν σημαίνει διαιώνιση του κρατισμού και των δομών του, που παρήγαγαν ελάχιστα αποτελέσματα, σε σχέση με τα αδιέξοδα, που δημιούργησαν. Το εργασιακό μέλλον της νέας γενιάς δεν μπορεί να είναι η εργασία στο Δημόσιο. Γι’ αυτό και χρειάζονται νέοι θεσμοί, που θα συνδυάζουν την ευελιξία στην αγορά εργασίας, με την εξασφάλιση των κοινωνικών δικαιωμάτων των εργαζομένων, δηλαδή ο συνδυασμός ευελιξίας και κοινωνικής ασφάλειας (flexicurity).


- Αν είναι βέβαιο ότι η κοινωνική πολιτική δεν μπορεί να γίνεται με δανεικά, είναι άλλο τόσο βέβαιο ότι η οικονομία μιας χώρας και η ίδια η κοινωνία της δεν είναι δυνατόν να επιβιώσουν χωρίς ανταγωνιστικότητα. Το βαθύτερο πρόβλημα της Ελλάδας δεν αποτυπώνεται, σήμερα, τόσο στο δημόσιο χρέος και στα ελλείμματα των προϋπολογισμών, όσο στα προβλήματα του εμπορικού ισοζυγίου και στα ελλείμματα των τρεχουσών συναλλαγών. Μια χώρα που εξάγει όλο και λιγότερα και εισάγει και καταναλώνει όλο και περισσότερα, σε αγαθά και υπηρεσίες, δεν μπορεί να έχει καλό μέλλον. Το να ξαναγίνει, λοιπόν, η Ελλάδα ανταγωνιστική σε όλα τα επίπεδα δεν είναι πρόταγμα τεχνοκρατικής υφής, αλλά ένα ζωτικό και κρίσιμο θέμα, που αφορά τον κεντρικό άξονα της ιδεολογίας της Ν.Δ.
- Συνακόλουθα, η αντίληψη ενός Νέου Πατριωτισμού για τον 21ο αιώνα θα παρακολουθεί τις διαχρονικές αξίες του Εθνους, της Πατρίδας, της Γλώσσας και της Ιστορίας, μακριά από τα αντιδραστικά ιδεολογήματα και τις ακρότητες των εθνικιστικών ψυχώσεων. Αλλά, ταυτόχρονα, θα κατανοεί και τις νέες πραγματικότητες του 21ου αιώνα, που καθιστούν τον αγώνα για περισσότερη ανταγωνιστικότητα, για δημοσιονομική εξυγίανση και για ριζική μεταρρύθμιση του κράτους, συνιστώσες αυτού του Νέου Πατριωτισμού.