ΥΠΕΧΡΕΩΜΕΝΟΙ ; Mπορεί! Όμως ποιος ευθύνεται ;

(του Νίκου Παπαματθαίου - Οικονομολόγου)
Όσο και αν η ηγέτιδα τάξη της χώρας μας δείχνει να το έχει ξεχάσει το γνωστό ελληνικό φιλότιμο εξακολουθεί να υπάρχει. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς επί μακρόν στο θέμα δεδομένου ότι όλοι όσοι εξακολουθούμε να διαβιούμε μέσα στην κοινωνία και δεν έχουμε αποκοπεί από αυτή, το διαπιστώνουμε καθημερινά. Δυστυχώς όμως τον τελευταίο καιρό, λόγω κρίσης, το φιλότιμο εμφανίζεται στην αρνητική του έκδοση. Εκδηλώνεται με τη μορφή της αγωνίας, του άγχους, της αίσθησης του αδιέξοδου ή ακόμα και της ντροπής, για την οικονομική αδυναμία στην οποία όλοι σχεδόν έχουμε οδηγηθεί. Ακραία εκδήλωση αυτής της κατάστασης, την οποία.... αναμφισβήτητα όλοι απορρίπτουμε, είναι οι αυξανόμενες αυτοκτονίες.
Όλα δείχνουν ότι οι Έλληνες και η Ελληνική κοινωνία ωθούνται στην δημιουργία του συνδρόμου της συλλογικής αλλά και της ατομικής ενοχής. Δυστυχώς το ότι έχουμε φιλότιμο μας καθιστά ιδιαίτερα ευάλωτους σε μια τέτοια προσπάθεια γιατί είμαστε ευαίσθητοι στις κρίσεις των άλλων. Το «Τι θα πει ο κόσμος» είναι μια φράση που την έχουμε ακούσει και έχουμε πει χιλιάδες φορές.
Ενισχυτικός παράγοντας στην τάση αυτή, πλέον των τρεχουσών συνθηκών είναι η σφοδρή επιθυμία των πραγματικά υπευθύνων να μοιραστούν μαζί μας τις ευθύνες τους, γι αυτό με κάθε ευκαιρία και με κάθε τρόπο, επίσημα ή ανεπίσημα, γραφικοί πολιτικοί και μη γραφικοί, στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό επαναλαμβάνουν μονότονα πόσο διεφθαρμένη κοινωνία είμαστε. Ποιοι το λένε αυτό ; Αυτοί που η δουλειά τους ήταν ακριβώς αυτή. Να φροντίσουν ώστε η κοινωνία και το Κράτος να λειτουργούν ομαλά στα πλαίσια των νόμων και της ηθικής τάξης. Οι ίδιοι που ανέλαβαν τα τελευταία 35 χρόνια εργολαβικά αυτό το έργο και επέμεναν να παραμένουν σε αυτό το ρόλο. Σήμερα, αν είχαν φιλότιμο, θα δήλωναν, τουλάχιστον, ότι απέτυχαν στο έργο τους να εξαλείψουν τη διαφθορά και θα παραιτούνταν. Αντί γι αυτό έχουν το θράσος να λένε ότι φταίμε εμείς όσο και αυτοί.
Είναι προφανές ότι η μετάθεση όλης της ευθύνης σε μας, ή έστω μέρους της, στοχεύει μέσω των ενοχών, στο να παραλύσει κάθε αντίδραση και να μας κάνει υποχείρια ενός συστήματος που το μόνο που το ενδιαφέρει είναι να πληρώνουμε πάντα εμείς τον λογαριασμό.
Το θέμα όμως του παρόντος δεν είναι η θεωρητική τοποθέτηση όσον αφορά την ευθύνη μας, που ακόμα και αν είχαμε, πάλι θα έπρεπε να συνεχίσουμε τη ζωή μας και να αντιμετωπίσουμε την καθημερινότητα. Το θέμα είναι αυτό που σήμερα χαρακτηρίζουμε ως υπερχρέωση των νοικοκυριών. Είναι προφανές ότι ο όρος υπερχρέωση είναι καθαρά σχετικός. Κάποιος είναι υπερχρεωμένος όταν τα τρέχοντα έσοδα του δεν επαρκούν να καλύψει πρώτα τις βασικές του ανάγκες και κατόπιν να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες βρέθηκαν εν μια νυκτί σε μια τέτοια κατάσταση. Χωρίς να ευθύνονται. Όταν δανείζονταν, συχνά μάλιστα ενθαρρύνονταν να κάνουν κάτι τέτοιο, είχαν κάνει το λογαριασμό τους. Καθένας υπολόγιζε τα σημερινά αλλά και τα μελλοντικά του εισοδήματα. Γιατί δανεισμός είναι η προεξόφληση του μελλοντικού εισοδήματος. Κανείς δεν είχε λόγο να πιστεύει ότι στο άμεσο μέλλον όχι μόνο δεν θα μεγάλωναν μέσω αυξήσεων τα εισοδήματα του αλλά ότι θα μειώνονταν κιόλας. Ξαφνικά όχι μόνο δεν υπήρξαν αυξήσεις, όχι μόνον είχαμε πληθωρισμό πάνω από 5%, αλλά και κόπηκαν δώρα, επιδόματα και θεός ξέρει τι άλλο θα μας προκύψει. Το δώρο όμως και το επίδομα του υπαλλήλου είναι το εισόδημα του εμπόρου και του επαγγελματία. Ότι κόπηκε από τους υπαλλήλους αφαιρέθηκε πολλαπλά από την αγορά αλλά και μείωσε τα έσοδα του Κράτους.
Βεβαίως αυτά ισχύουν για τους τυχερούς που δεν έχασαν τη δουλειά τους και δεν έκλεισαν τις επιχειρήσεις τους. Οι άτυχοι βρέθηκαν στον αέρα χωρίς δουλειά, χωρίς προοπτική, χωρίς πόρους και βέβαια με μεγάλες δανειακές υποχρεώσεις.
Όλοι λοιπόν βρέθηκαν αυτομάτως υπερχρεωμένοι. Ακόμα και αν κάποιο νοικοκυριό μπορεί ακόμα να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις του, είναι υπερχρεωμένο. Αυτό όμως δεν είναι ντροπή ούτε μειώνει στο ελάχιστο την αξιοπρέπεια κανενός. Είναι το αποτέλεσμα μιας εξίσωσης με πολλούς αγνώστους και με αστάθμητους παράγοντες, κάποιους από τους οποίους τους συναντήσαμε για πρώτη φορά στην ζωή μας.
Από πολιτική σκοπιά η δική μας υπερχρέωση είναι το μέτρο της αποτυχίας της ηγέτιδας τάξης να κυβερνήσει τη χώρα. Εφόσον λοιπόν η ηγέτιδα τάξη επιμένει και συνεχίζει να κυβερνά χωρίς ντροπή και ενοχές από την αποτυχία της, πρέπει και εμείς λογικά ν΄ αντιδράσουμε αναλόγως. Ειδικά στο θέμα της υπερχρέωσης πρέπει να επικρατήσει ο ορθολογισμός. Υπάρχει ένα χρήσιμο εργαλείο. Ο Νόμος 3869/2010 για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Δίνει δυνατότητες ρύθμισης των χρεών, τραπεζικών και εξωτραπεζικών ώστε σε λογικό χρόνο να μπορέσει κάποιος να απαλλαγεί από το βάρος τους. Ας μην θεωρήσουμε όμως ότι οι δυνατότητες που δίνει ο νόμος αποτελούν ρουσφέτι. Είναι κάτι πολύ κατώτερο από μια στοιχειώδη αποζημίωση για τα δεινά μας και μας αφορά όλους. Άλλωστε δεν εξυπηρετεί μόνο τους καταναλωτές, εξυπηρετεί μακροσκοπικά και τις Τράπεζες, ίσως και λίγο περισσότερο από τους καταναλωτές. Ας μείνουν λοιπόν οι ντροπές κατά μέρος και ο καθένας από μας ας υπερασπίσει το επίπεδο ζωής του και τις προοπτικές της οικογένειάς του. Ίσως αυτό το βήμα που θα κάνουμε από ανάγκη να μας ενεργοποιήσει ώστε να παρέμβουμε πιο δυναμικά και στις άλλες υποθέσεις μας που έχουμε αφήσει και διαχειρίζονται άτομα αποδεδειγμένα κατώτερα των περιστάσεων

http://online-pressblog.blogspot.com/2010/12/m.html