Ασφυκτική πίεση στην Πορτογαλία

Γράφει ο Γιώργος Δελαστίκ

Εναν ακόμη σοσιαλιστή πρωθυπουργό, τον Ζοζέ Σόκρατες της Πορτογαλίας, στραγγαλίζουν πολιτικά με σαδιστική απόλαυση η ΕΕ και το ΔΝΤ, επιστρατεύοντας στην επιχείρηση αυτή μέχρι και τον... ΟΟΣΑ! Δεν αποκλείεται μάλιστα ο Σόκρατες να είναι ο πρώτος πρωθυπουργός χώρας της Ευρωζώνης που...
θα οδηγηθεί σε παραίτηση εξαιτίας της πολιτικής που του υπαγορεύει η ΕΕ -και μάλιστα μετά δύο εβδομάδες- καθώς συναντά μεγάλες δυσκολίες να περάσει από το πορτογαλικό Κοινοβούλιο τον προϋπολογισμό του 2011.
Ο Σόκρατες έχει απολέσει από πέρυσι την κοινοβουλευτική πλειοψηφία εξαιτίας της νεοφιλελεύθερης πολιτικής που ακολούθησε. Η αύξηση του ΦΠΑ στο 21%, η έκτακτη πρόσθετη φορολόγηση όλων των εισοδημάτων με 1% ως 1,5% και διάφορα άλλα παρόμοια μέτρα τον κατέστησαν ακόμη περισσότερο αντιδημοφιλή στους Πορτογάλους ψηφοφόρους.
Παρά τις υποχωρήσεις του -ίσως και εξαιτίας αυτών- η πίεση πάνω του για την εφαρμογή ακόμη πιο αντιλαϊκής πολιτικής. Παρουσιάζοντας τη Δευτέρα στη Λισαβόνα την έκθεση για την Πορτογαλία, ο γενικός γραμματέας του ΟΟΣΑ Ανχελ Γκουρία απαίτησε το πάγωμα των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων για... τέσσερα (!) χρόνια, μέχρι και το 2013. Και όχι μόνο αυτό.
Επειδή η πολιτική που του επιβάλλει η ΕΕ βυθίζει τη χώρα στην ύφεση και έτσι αυξάνεται η ανεργία, ο Γ.Γ. του ΟΟΣΑ ισχυρίστηκε ότι είναι δήθεν αναγκαίο να περικοπούν τα... επιδόματα ανεργίας και να μειωθεί ο χρόνος που επιδοτούνται οι Πορτογάλοι άνεργοι!
Ο επικεφαλής του ΟΟΣΑ ζήτησε επίσης από τον Σόκρατες να αυξήσει κι άλλο τον ΦΠΑ, όπως και τους φόρους επί της κατοικίας, καθώς και τη φορολογία εισοδήματος.
Παράλληλα, οι κερδοσκόποι και οι τράπεζες των μεγάλων ευρωπαϊκών χωρών πιέζουν την πορτογαλική κυβέρνηση στον χρηματοπιστωτικό τομέα, απαιτώντας ολοένα και υψηλότερα επιτόκια για να αγοράσουν κρατικά ομόλογα της χώρας.
Την περασμένη εβδομάδα η Πορτογαλία δανείστηκε 750 εκατομμύρια ευρώ από τις αγορές, πληρώνοντας για τους τίτλους μεγαλύτερης διάρκειας επιτόκιο 6,2% έναντι 5,3% που είχε πληρώσει προ μηνός.
Τα επιτόκια δηλαδή βρίσκονται ήδη στο ύψος που είχαν φτάσει τα ελληνικά την άνοιξη, αλλά ο Σόκρατες αρνείται μέχρι στιγμής να κάνει το "απονενοημένο διάβημα" του Γιώργου Παπανδρέου και να εξευτελίσει διεθνώς την Πορτογαλία, υπάγοντάς την στο ατιμωτικό καθεστώς Μνημονίου με την ΕΕ και το ΔΝΤ και προκαλώντας περαιτέρω πτώση του βιοτικού επιπέδου της τεράστιας πλειοψηφίας του πορτογαλικού λαού.
Αυτό δεν τον διασώζει. Οι προηγούμενες υποχωρήσεις του τον αποξένωσαν από την πλειοψηφία των Πορτογάλων και του στέρησαν την κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Επιμένοντας όμως ο Σόκρατες να κυβερνήσει ως μειοψηφία, έχει καταστεί όμηρος της σκληρής πορτογαλικής Δεξιάς, καθώς η ισχυρή Αριστερά αρνείται κατηγορηματικά, όπως είναι φυσικό, να στηρίξει μια τέτοια αντιλαϊκή πολιτική. Η Δεξιά στήριξε τον Σόκρατες την άνοιξη στην επιβολή μέτρων λιτότητας και κάποιων φόρων, αλλά τώρα αντιτίθεται στην επιβολή νέων φόρων.
Δεν είναι ανόητη η πορτογαλική Δεξιά να καταστεί συνένοχος των σοσιαλιστών στην επιβολή όλο και πιο αντιλαϊκών μέτρων. Αρχίζει πλέον να προτιμά να υπερφαλαγγίζει από... αριστερά (!) τους σοσιαλιστές, υιοθετώντας σαφώς πιο φιλολαϊκές θέσεις.
Ταυτόχρονα, όπως είναι ευνόητο, δεν βιάζεται να ρίξει τους σοσιαλιστές από την κυβέρνηση, παρόλο που αυτό μπορεί να το κάνει οποιαδήποτε στιγμή θελήσει. Προτιμά να τους αφήνει να κάνουν όλη τη βρώμικη δουλειά, να πάρουν οι σοσιαλιστές όλα τα επαχθή αντιλαϊκά μέτρα και μόλις κυλιστούν στον βούρκο μέχρι τον λαιμό να τους ανατρέψει και να επανέλθει θριαμβευτικά στην εξουσία για μια τουλάχιστον δεκαετία, με ισχυρότατη λαϊκή πλειοψηφία.
Γι' αυτό και μέχρι στιγμής προτιμά να στηρίζει διακριτικά τον Σόκρατες σε κρίσιμα νομοσχέδια απέχοντας από τις συζητήσεις και τις ψηφοφορίες στη Βουλή, ώστε να του δίνει τη σχετική πλειοψηφία και να τα περνάει.
Το πιθανότερο είναι, λοιπόν, ότι τελικά κάτι ανάλογο θα κάνει και με τον προϋπολογισμό η πορτογαλική Δεξιά παρά την αποτυχία των συνομιλιών της περασμένης εβδομάδας ανάμεσα στον Σόκρατες και τον δεξιό ηγέτη Πέδρου Πάσους Κουέλιου.
ΣΟΚΡΑΤΕΣ
Αυτοπαγίδευση "αυτοκτονίας"
Σε αδιέξοδο έχει οδηγήσει τον Πορτογάλο σοσιαλιστή πρωθυπουργό Ζοζέ Σόκρατες η πολιτική του. Αν παραιτηθεί επειδή αδυνατεί να περάσει τον προϋπολογισμό του 2011, που προβλέπει πρόσθετα μέτρα άγριας λιτότητας, θα συντριβεί στις εκλογές που θα επακολουθήσουν, καθώς ακόμη και η Δεξιά εμφανίζεται με πιο φιλολαϊκές θέσεις. Αλλωστε οι συνομιλίες σοσιαλιστών - δεξιών έχουν μέχρι στιγμής αποτύχει ακριβώς επειδή η Δεξιά δεν συναινεί σε νέα μέτρα λιτότητας! Αν πάλι κατορθώσει να πείσει τη Δεξιά να τον στηρίξει για να συνεχίσει να κυβερνά ως κυβέρνηση μειοψηφίας, υποκύπτοντας σε όρους που αυτή θα του θέσει για να εμφανιστεί πιο φιλολαϊκή, η ζημιά για τους σοσιαλιστές θα είναι ίσως μεγαλύτερη.
"Έθνος"